De Dharma als gids

Dharma als gids - Voor wie diepgaand de (eigen) werkelijkheid wil onderzoeken en een basis heeft in meditatie en/of zelfreflectie - bij Nyingma Centrum Nederland

Boeddhistische studie en beoefening – Jaartraining I

Start 11 september ’25 | Live en online

1e les = gratis proefles!

De Dharma als Gids is de eerste jaartraining van het studieveld Boeddhistische studie en beoefening. We leren zelf ervaren en begrijpen wat de Boeddha ontdekte en overbracht. Weten en ervaren hoe je geest werkt opent de weg naar vrijheid en echte vervulling in je leven.


De jaartraining bestaat uit twee delen, die je ook per cursus kunt volgen: ‘De Vier Fundamenten van Mindfulness’ en ‘De Vier Edele Waarheden’.

Programma jaartraining De Dharma als Gids

  • 11 september 2025 t/m 28 mei 2026 (geen les op 23-10, 15-1, 5-2, 26-2, 30-4, 14-5)
  • Donderdagavond van 19.30-21.00 uur
  • 30 lessen live in het Nyingma Centrum of online via zoom
  • 2 weekend-retraites live in Winterswijk
    • 14-16 nov ’25: Four Foundations of Mindfulness olv Ineke Smits en Elske van de Hulst (Engels gesproken)
    • 16-18 jan ’26: Boeddha’s Vier Edele Waarheden olv Ans Vos en Thieu Berkhout (Nederlands gesproken)
  • Passe-partout voor 10 maanden Dagstart
  • Na elke les ontvang je een handout en een link naar de opname van de les.
    Al het materiaal is alleen bedoeld voor privé gebruik en dient niet verspreidt te worden.

Kosten jaartraining incl 2 weekend retraites en passepartout Dagstart: € 675,- of 9 x € 75,- per maand

Uitproberen? De eerste les is een gratis proefles. Schrijf je hier in.

Dharma als Gids in twee cursussen

Cursus Vier Fundamenten van Mindfulness

  • 11 september t/m 18 december 2025 (geen les op 23-10)
  • Donderdagavond 19.30-21.00 uur
  • 14 lessen live in het Nyingma Centrum of online via zoom
  • 1 retreat weekend in Winterswijk 14-16 november Four Foundations of Mindfulness olv Ineke Smits en Elske van de Hulst
  •  € 340  of 4 maal € 85 p/m 

Cursus Vier Edele Waarheden

  • 8 jan t/m 28 mei 2026 (geen les op: 15 jan, 5 febr, 26 febr, 30 apr, 14 mei)
  • Donderdagavond 19.30-21.00 uur
  • 16 lessen live in het Nyingma Centrum of online via zoom
  • 1 retreat weekend in Winterswijk 16 -18 jan Boeddha’s Vier Edele Waarheden olv Ans Vos en Thieu Berkhout:
  • € 425 of 5 maal €85 p/m

De leer van de Boeddha als gids

De Boeddha had een diepe wens om het lijden, de frustratie, de onrust op de wereld te begrijpen. Hij ontdekte dat het onze geest is die de ervaring van onszelf en de dingen om ons heen onnodig negatief ‘inkleurt’ en zo al het menselijk lijden veroorzaakt.

De geest schept zo frustraties en problemen, maar bezit ook de kracht om ons te leiden naar bevrijding daarvan. Dit intellectueel te ‘weten’ is niet voldoende. Het boeddhistische pad moet je zelf bewandelen, met je eigen geest als metgezel. De jaartraining ‘De Dharma als gids’ bestaat daarom vooral uit gericht oefenen met je eigen geest – samen in de les en door de week tijdens je dagelijkse bezigheden.

Dit doen we aan de hand van de Vier Fundamenten voor Mindfulness en de Vier Edele Waarheden – zoals Boeddha die als eerste presenteerde.

De Vier Fundamenten van Mindfulness

De ‘Vier Fundamenten van Mindfulness’ vormen de eerste belangrijke basis om de geest te activeren en te leren richten. De Vier Fundamenten van Mindfulness zijn mindfulness van Lichaam (en adem en zintuigen), Gevoelens (gevoelstonen), Geest (staat van je geest, gedachten, emoties) en Dharma (leer van Boeddha). Mindfulness die onze gewoonlijke ervaringen van lichaam, gevoelens en geest in een ander licht zet en verdiept. Je begint te doorzien hoe mechanismen en percepties je frustraties en onrust veroorzaken en in stand houden.

De training begint met de eerste drie ‘niveaus’ van lichaam, gevoelens en geest. We staan met oefeningen en teksten stil bij wat er gebeurt in je lichaam, je gevoelens en je geest. Je ontwikkelt zo een aanwezige aandacht voor wat er werkelijk gebeurt, in je en om je heen. Onrust maakt al meer plaats voor kalmte en stabiliteit. Vanuit die kalmte gaan we al door naar begin van het vierde niveau: mindfulness van Dharma, Boeddha’s leringen, die we voortzetten in het tweede deel/de tweede cursus ‘De Vier Edele waarheden’.

De Vier Edele Waarheden

In zijn allereerste onderricht heeft de Boeddha zijn inzicht geformuleerd als de Vier Edele Waarheden: er is lijden, er is een oorzaak van lijden; lijden kan ophouden en er is een pad dat naar het ophouden voert. Dat klinkt eerst misschien zwaar, maar dat is het juist niet.

Door de principes van onderzoek van de Vier Edele Waarheden te volgen krijg je de gelegenheid om een vervelende situatie die je in je dagelijks leven tegenkomt, bepaalde emotionele reacties, manieren van denken of doen die je hinderen in je doelen en je gelukkig voelen, om die te onderzoeken, er iets mee te doen. En echte betekenis in je leven te vinden.

Met de Eerste Edele Waarheid verken je het ‘lijden’, zoals Boeddha dat ook deed. Je gaat onder ogen zien van dat lijden en frustratie onmiskenbaar deel zijn van je leven. Dit is een onderkenning – van wat we vaak niet (willen) zien – het is geen pessimisme. Boeddha was een realist, geen pessimist. Dit besef nodigt uit tot nader onderzoek.

In de lessen over de Tweede Edele Waarheid onderzoek je, aan de hand van oefeningen, de oorzaken van lijden.

  • Je onderzoekt de grens tussen ‘weten’ en ‘niet weten’.
  • Je leert over de dwingende kracht van patronen en gewoontes (karma) en over de rol van emotionaliteit (klesa).
  • Je gaat negatieve emoties, angst en zelfbeelden meer herkennen.
  • Je legt de basis voor een duurzame vriendschap met jezelf.

De Derde Edele Waarheid leert je de voortdurende reactiviteit van de geest te zien. Je traint, als tegengif voor negatieve emoties, om niet reactief te zijn en om je niet langer te identificeren met wie-je-niet-bent. Je brengt je geest ‘thuis’.

In lessen over de Vierde Edele Waarheid verken je het Achtvoudige Pad, dat leidt naar het einde van lijden. Je leert ook over het pad van compassie, het belang van training en de noodzaak om inzicht en inzet voor positieve verandering te formuleren.


Begeleiding

Ans Vos is werkzaam geweest als voorlichter en trainer bij natuurorganisaties. Gaandeweg breidde haar hart voor natuur zich uit naar hart voor de heldere en mooie Dharma. Ze is lid van het bestuur van Nyingma Centrum Nederland en geeft cursussen in Meditatie en Boeddhistische studie en beoefening.


Praktische informatie

Voor wie is deze jaartraining geschikt?

Deze jaartraining is toegankelijk voor iedereen die zich serieus wil verdiepen in de lessen die het boeddhisme ons vandaag te dag te bieden heeft. Enige ervaring met meditatie maakt de lessen beter te volgen.

Werkvormen

De lessen bestaan uit oefeningen zoals zelfobservatie, contemplatie, meditatie en Kum Nye Yoga. Elke les kent ook een korte inleiding met uitwisseling over kernpunten. Ten slotte krijg je wekelijks een oefening mee voor toepassing in je dagelijks leven.

Wat neem ik mee?

Neem een schrift en pen mee, zodat je je ervaringen en reflecties kunt opschrijven en nalezen. Als je in het schrift ook je huiswerk bijhoudt, maak je een document waarin je je eigen ontwikkeling kunt teruglezen.

Meditatie en reflectie maken deel uit van iedere les. Draag dus bij voorkeur comfortabel zittende kleding.

Literatuur

In de lessen maken we gebruik van hoofdstukken uit de volgende boeken van Tarthang Tulku, desgewenst te koop in de Lotus Design Winkel:

Hoofdstukken uit Ways of Enlightenment worden uitgereikt in werkvertaling.


Download hier het programma

Vervolgtrainingen in het studieveld Boeddhistische Studie en Beoefening vindt je hier